Zaczynają się wakacje, wiele z nas pewnie gdzieś wyjedzie. Częstym kierunkiem odwiedzanym przez turystów w Europie są kraje morza śródziemnego m.in.: Hiszpania, Włochy, Francja, Monako, Słowenia, Chorwacja, Malta, Grecja, Albania, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina.
Z wyjazdami zagranicznymi wiąże się nieco inna kuchnia, inne smaki. A szczególnie w krajach morza śródziemnego potrawy są wyraźne,nisko kaloryczne, mają korzystny wpływ na układ krążenia, a przede wszystkim są lekkie i pyszne.
Korzystając z doświadczenia włoskich, hiszpańskich lub greckich kucharzy możemy zadbać o swoje zdrowie i urodę nie katując się monotonnymi i pozbawionymi smaku daniami. Każdy znajdzie w niej coś dla siebie.
Podobno jest najzdrowszą kuchnią na świecie. Podstawę diety śródziemnomorskiej stanowią ryby, owoce morza, świeże warzywa, owoce. W kuchni śródziemnomorskiej królują aromatyczne zioła oraz oliwa z oliwek oraz woda i wino do picia.
Grecja
Grecja to przede wszystkim kraj fety.Ale nie tylko. Typowymi daniami są także tzatziki, moskari czy souvlaki - czyli szaszłyki z mięsa jagnięcego lub wieprzowego z pomidorami, ogórkiem, cebulą i pikantnym sosem. Natomiast na deser każdy rodowity Grek zje Loukoumades - ciastka podobne do pączków, moczone w miodzie i posypane cynamonem .
Włochy
Nie jest tajemnicą, że Włosi z rozkoszą zajadają się różnymi rodzajami pasty. Począwszy od spaghetti bolognese poprzez makarony z owcami morza na lasagne kończąc. Ich kolejną specjalnością są pizze oraz sery takie jak gorgonzola, parmezan, mozzarella. Włochy to także pyszna kawa oraz rozpływające się w ustach desery: tiramisu i panna cotta.
Francja
Najpopularniejsze w tym kraju są naleśniki - crepes, croissanty oraz tarty. To także raj dla smakoszy win i serów (camembert, brie). Ślimaki i żabie udka na pewno znajdą się w menu niejednej francuskiej restauracji.
Hiszpania
Kuchnia tego kraju słynie z gaspacho, paella czy sangrii. Często spotykaną przystawką jest tapas.
No dobrze, trochę już wspomniałam o tej kuchni. Natomiast istnieje jeszcze dieta zwana właśnie sródziemnomorską. Poniżej, postaram się troszkę Wam ją przybliżyć.
Dieta śródziemnomorska nie jest typową dietą, ale sposobem odżywiania, który w dłuższym okresie gwarantuje spadek kilogramów i utrzymanie na wiele lat dobrego zdrowia.
Mieszkańcy basenu Morza Śródziemnego rzadziej chorują i żyją dłużej. W dużej mierze zawdzięczają to diecie obfitej w ryby morskie i owoce morza, oliwę z oliwek, dużą ilość warzyw i świeżych ziół oraz owoców, a także pełnoziarnistego pieczywa. Jednocześnie spożywają mniej mięsa i białka zwierzęcego.
Podstawowe zasady diety śródziemnomorskiej:
1. Czerwone mięso zastępujemy białym mięsem (kurczak, indyk).
2. Zwiększone spożywanie ryb, szczególnie morskich (sola, tuńczyk, łosoś) – przynajmniej jeden posiłek mięsny w tygodniu zastępujemy rybą.
3. Wybieramy zdrowe wielonienasycone tłuszcze: oliwę z oliwek oraz oliwę z pestek winogron zamiast innych olei. Jednocześnie unikamy produktów zawierających nasycone kwasy tłuszczowe, tj. margaryny, a także ciasta i produktów pieczonych na ich bazie.
4. Białe pieczywo zastępujemy pełnoziarnistym. Produkty zbożowe wprowadzamy także w formie składników do innych potraw.
5. Zwiększamy spożycie owoców i warzyw, w tym: cytrusów, warzyw strączkowych (np. fasoli), orzechów.
6. Sól zastępujemy innymi przyprawami, w szczególności świeżymi ziołami (bazylia, rozmaryn, oregano, tymianek, szałwia, kminek). Zwiększamy spożycie czosnku i cebuli, które mają działanie przeciwzapalne.
7. Dziennie pijemy minimum 2 litry płynów, głownie pod postacią czystej, niegazowanej wody.
8. 2-3 razy w tygodniu pijemy pół lampki czerwonego wina.
Tajemnicze składniki:
Oliwa z oliwek
W poszukiwaniach cennych składników omawianej diety jako pierwsza została wybrana oliwa z oliwek, ponieważ jest ona niemal wyłącznym tłuszczem w kuchni śródziemnomorskiej, stosowanym zamiast masła, margaryny i innych tłuszczów. Oliwa z oliwek jest bogatym źródłem kwasów tłuszczowych jednonienasyconych, które chronią organizm przed chorobami serca, prawdopodobnie dzięki temu, iż wypierają one z diety tłuszcze nasycone. Oliwa z oliwek jest również źródłem antyoksydantów, takich jak np. witamina E. Warto zapamiętać, że oliwa z oliwek jest stosowana do przyrządzania dań warzywnych, sosów pomidorowych, sałatek i do smażenia ryb.
Tłuste ryby
Tłuste ryby są źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Szczególnie korzystny dla funkcjonowania serca okazuje się długołańcuchowy kompleks pochodnych tych kwasów, który dzięki właściwościom przeciwzapalnym i rozszerzającym naczynia krwionośne zapewnia prawidłowy przepływ krwi.
Owoce i warzywa
Wysokie spożycie świeżych owoców i warzyw chroni organizm zarówno przed chorobami serca jak i nowotworami, prawdopodobnie dzięki występującym w nich antyoksydantom. Pomidory zostały poddane szczególnemu badaniu, ponieważ w żywieniu śródziemnomorskim uchodzą one za warzywa zawierające stosunkowo dużą ilość tych substancji. I rzeczywiście, pomidory są głównym źródłem przeciwutleniaczy. W celu zwiększenia przyswajalności likopenu, jednego z głównych przeciwutleniaczy obecnych w pomidorach, zalecane jest stosowanie procesów związanych z ogrzewaniem, np. gotowanie stosowane w czasie przygotowywania sosu pomidorowego.
Wino z umiarem
Populacja krajów śródziemnomorskich pija wino w umiarkowanych ilościach, które zwykle podawane jest jako dodatek do głównych dań. Dla mężczyzn umiarkowaną ilością są dwie lampki (lub szklaneczki) a dla kobiet jedna lampka dziennie.
UNIKAĆ:
Mięsa – czerwonego, białego tłustego (np. skóra z kurczaka), tłustych wędlin.
Białego pieczywa i słodyczy – są bardzo kaloryczne a ich wartość odżywcza jest niewielka.
Jak stosować dietę śródziemnomorską w Polsce?
-jeść warzywa i owoce w każdym posiłku
-zastępować białe pieczywo pieczywem razowym
-często zastępować biały ryż i ziemniaki kaszami
-przynajmniej 3 razy w tygodniu jeść ryby, zwłaszcza ryby morskie
-mięso czerwone jeść tylko kilka razy w miesiącu
-do surówek dodawać oliwę z oliwek lub olej rzepakowy zamiast sosów śmietanowych i majonezowych
-spośród produktów mlecznych wybierać jogurty, kefiry, mleko acidofilne, chude twarogi
-ograniczać spożycie soli, zastępując ją ziołami i czosnkiem
-słodycze zastąpić orzechami, migdałami, owocami suszonymi lub czarną czekoladą,
-pić dużo wody mineralnej, 1,5–2 litry w ciągu dnia oraz lampkę czerwonego wina do posiłku.
Ile można schudnąć?
Odżywiając się zgodnie z zaleceniami diety śródziemnomorskiej można w ciągu miesiąca pozbyć się 3-4 kilogramów.
Jak wprowadzić zalecenia śródziemnomorskie do kuchni?
- Przynajmniej raz w tygodniu, a najlepiej dwa razy jedz ryby i owoce morza;
- Raz dziennie zjedz garść orzechów – badania naukowe dowiodły, że taka porcja chroni przed nowotworami i chorobami serca;
- Spożywaj co najmniej pięć porcji świeżych warzyw i owoców dziennie;
- Pij niesłodzone soki owocowe (najlepiej świeżo wyciskane) i duże ilości wody mineralnej, a do posiłku (np. obiadu) lampkę czerwonego wina, które – jak dowiodły badania – chroni przed chorobami krążenia, zawałem serca i rakiem;
- Doprawiaj sałatki oliwą z oliwek;
- Unikaj smażonego, czerwonego mięsa – zamień je na białe i podawaj grillowane lub upieczone;
- Włącz do diety produkty z pełnego ziarna (pieczywo, makaron itp.). Najlepszy makaron to ten z pszenicy durum albo z mąki z pełnego przemiału;
- Zastąp tłuszcze zwierzęce olejami roślinnymi;
- Doprawiaj posiłki świeżymi ziołami oraz czosnkiem i cebulą, dodawaj do nich także oliwki;
- Jedz powoli, codziennie ćwicz i jak najwięcej się ruszaj.
Zalety:
-dieta dokładnie przebadana naukowo
-pozwala utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi i poziom cukru
-wpływa na poprawę nastroju
-zmniejsza występowanie zawałów serca, udarów mózgu i nowotworów (m.in. poprzez spożywanie: witamin, błonnika pokarmowego, kwasów tłuszczowych omega-3)
-zmniejsza ryzyko niektórych rodzajów raka, depresji, choroby Alzheimera
-zapewnia większy ubytek wagi niż dieta niskotłuszczowa
-wspomaga układ odpornościowy
-łatwa w realizacji (duża różnorodność smaków i dań)
Jak każda dieta ma też i swoje wady. Nie jest ich dużo, ale warto zwrócić na nie uwagę:
-może być kosztowna (wysokie jak na warunki polskie ceny świeżych ryb, owoców morza, oliwy z oliwek, serów – zwłaszcza oryginalnych produktów)
-czasochłonna (stosowanie diety wymaga przygotowania posiłków w domu
-po zaprzestaniu może wystąpić efekt jo-jo (wahanie masy ciała polegające na następującym po sobie chudnięciu i tyciu)
Przykładowe menu w diecie śródziemnomorskiej:
1. Śniadanie:
-Pieczywo z pastą jajeczną i warzywami
-Racuchy z owocami
-Kasza jaglana z figami i gruszką
-Zapiekane naleśniki ze szpinakiem, pomidorem i mozzarellą
2. Drugie śniadanie
-Sałatka z pomidorami koktajlowymi, fetą i granatem
-Zapiekanka z cukinii i kaszy jaglanej
-sałatka capresse
- twarożek ze szczypiorkiem
3.Obiad
-Pierś z indyka z morelami podawana z puree i mizerią
-Drobiowe szaszłyki z bazylią, kaszą i surówką
-Pieczony filet z indyka w sosie pomarańczowym
-zupa jarzynowa
-krem z brokułów
4.Podwieczorek
-Kremowa zupa z kukurydzy i kalafiora
-Sałatka z kurczakiem, selerem i melonem
-koktajl mleczno-owocowy
-galaretka jogurtowa
-sałatka owocowa
5.Kolacja
-Tagliatelle ze szparagów z suszoną szynką i pesto bazyliowym
-Naleśniki z wędzonym łososiem i warzywami
-łosoś pieczony w folii ,sałata z sosem vinegret i kasza kuskus
-cukinia pieczona faszerowana mięsem
-Makaron ze szparagami, tartą cukinią
A przy przy okazji, życzę niezapomnianych i dietetycznych wakacji! :)